Ieder kind dezelfde leerstof, is dat nog wel van deze tijd? Als je zelf op zoek gaat naar bijvoorbeeld een online training dan kies je ook de cursus die het beste past bij jouw leerbehoeftes. Maar kan dit in het reguliere onderwijs ook? Ja, zeker! Adaptief onderwijs is onderwijs dat nauw aansluit op het persoonlijke leerniveau van leerlingen. In deze blog leggen we je verder uit wat adaptief onderwijs is, wat de voor- en nadelen zijn en wat de mogelijkheden zijn voor jouw klas.
Wat is adaptief onderwijs?
Het begrip adaptief onderwijs bestaat al ruim 20 jaar. Adaptief onderwijs valt het beste te omschrijven als: de verschillen tussen leerlingen inzien en dit te gebruiken in het onderwijs. Het draait erom dat elke leerling op een ander leerniveau zit en dat hier passend onderwijs voor gegeven wordt.
Een online leerprogramma is een eenvoudige manier om met adaptief onderwijs aan de slag te gaan. Leerlingen kunnen er met hun Chromebook of laptop mee werken. Het lesmateriaal in het online leerprogramma is gebaseerd op leerdoelen, het kennisniveau van de leerling en de vaardigheden die zij moeten leren. De volgorde van de opdrachten wordt vervolgens bepaald op basis van eerder behaalde resultaten en de algemene voortgang. Als leerkracht bepaal je per leerling welke doelen er behaald moeten worden. Op deze manier werken leerlingen zelfstandig toe naar hun eigen leerdoel en wordt stapsgewijs hun leerniveau verbeterd.
Wat zijn de voordelen van adaptief onderwijs?
Leerlingen krijgen een actieve en gemotiveerde houding dankzij adaptief onderwijs. Omdat de leerling op zijn eigen niveau opdrachten en toetsen maakt, voelt hij dat hij competent is. Dankzij het eigen leerpad krijgt de leerling 1 opdracht tegelijk te zien, in plaats van 30 sommen per blad. Dit zorgt ervoor dat hij beter geconcentreerd blijft. De opdrachten zijn zo ingesteld dat als er een vraag fout beantwoord wordt, de volgende vraag makkelijker is. Hierdoor hebben leerlingen vaker een antwoord goed en groeit hun zelfvertrouwen. De combinatie van goede ondersteuning, uitdaging en vertrouwen zorgt voor een actieve en gemotiveerde houding in de klas. Leerlingen worden enthousiast en zien opdrachten maken niet meer als “vervelend” of “saai”.
Adaptief onderwijs zorgt ervoor dat leerlingen ook adaptief getoetst kunnen worden. Hierdoor is het mogelijk dat iedere leerling een eigen toets krijgt in plaats van iedereen dezelfde toets. De eerste vraag is bijvoorbeeld voor iedereen hetzelfde, daarna wordt de volgende vraag gesteld op basis van het vorige antwoord (goed of fout). De vragen sluiten op deze manier beter aan op het niveau van de leerling. Dit zorgt er ook voor dat er minder vragen nodig zijn om een leerling te beoordelen. Uiteindelijk bespaart dit ook weer tijd, want leerlingen zijn sneller klaar met hun toets.
Ook leerkrachten hebben baat bij online adaptieve programma’s. Het bespaart ze namelijk tijd. Ze hoeven geen opdrachten meer zelf na te kijken en krijgen direct overzichtelijke en gedetailleerde inzichten in de voortgangen van de leerlingen. Ook zien ze direct op welk gebied de leerling hulp nodig heeft. Dankzij een koppeling met het leerlingadministratiesysteem wordt het maken van groepen een eitje!
Wat zijn de nadelen van adaptief onderwijs?
In het voortgezet onderwijs is het heel normaal om klassen in te delen op leerniveau (vmbo, havo, vwo, gymnasium). De Onderwijsinspectie doet regelmatig onderzoek naar de nadelen van adaptief onderwijs. De afgelopen jaren kwam uit hun onderzoek dat dit de ongelijkheid in de klas van slimme en minder slimme kinderen zou laten groeien. Dit kan leiden tot groepjes in de klas en minder zelfvertrouwen bij leerlingen. Deze gevolgen kun je als school voorkomen door in de klas duidelijk uit te leggen waarom zij op een adaptieve manier leren. Hiermee zorg je ervoor dat leerlingen elkaar beter gaan begrijpen en elkaars leerniveau respecteren.
Adaptief onderwijs in de praktijk
Adaptief onderwijs zorgt ervoor dat er minder klassikaal en meer individueel gewerkt wordt. Dankzij adaptieve programma’s zijn leerkrachten minder tijd kwijt aan het bijhouden van het leerniveau van leerlingen. Dit laat een overzicht in het programma zien.
Als school kun je uit verschillende adaptieve programma’s kiezen. Eén daarvan is Gynzy. Gynzy maakt het mogelijk om individuele leerroutes te maken met Gynzy werelden. In deze werelden gaan leerlingen zelf aan de slag met hun opdrachten die gebaseerd zijn op kerndoelen en referentieniveaus van het SLO. De leerkracht heeft de regie en zet doelen open of dicht per leerling. Er is altijd inzicht in wat de leerling doet en heeft gedaan.
Wil je meer weten? Bekijk hier de mogelijkheden van de Gynzy verwerkingssoftware.
