Skip to main content

Leerlingen van zowel primair als voortgezet onderwijs besteden steeds meer tijd aan media. Denk hierbij aan het spelen van online spelletjes, tv en filmpjes kijken, digitaal contacten onderhouden en educatieve apps. Zelfs 30-50% van de kinderen van 0 tot en met 6 jaar doet dit al regelmatig alleen. Het is daarom belangrijk dat leerlingen leren hoe ze wijs omgaan met media. Niet alleen tijdens de Week van Mediawijsheid. Onderstaande tips over mediagebruik via internet kun je direct inzetten in de klas.

Wat is mediawijsheid?
Mediawijsheid betekent dat je bewust en verantwoordelijk omgaat met media. Dagelijks komen we in aanraking met verschillende soorten informatie. Vooral op internet komen kinderen – vaak onbewust – in aanraking met identiteitsfraude, nepnieuws, cyperpesten en sociale druk. Het is daarom belangrijk om leerlingen te leren hoe ze zich kunnen beschermen tegen de slechte kanten van de online wereld.

Bezorgdheid van ouders
Drie op de vier ouders maken zich zorgen over wat hun kinderen tegenkomen op internet. Maar liefst 94% van de ouders vinden dan ook dat er op school verplicht les gegeven moet worden over internetveiligheid. Uiteraard hebben ouders hier ook een belangrijke rol in. Maken de ouders van je leerlingen zich zorgen over het online gedrag van hun kind? Breng ze op de hoogte van de website Cyberkids, waar de ouders tips kunnen lezen en een online test kunnen doen over de online veiligheid van hun kind.

Digitale geletterdheid in de klas
Merendeel van de leerkrachten, ICT-coördinatoren, directeuren en schoolbestuurders binnen het onderwijs vinden het noodzakelijk dat leerlingen digitaal vaardiger worden. Niet gek, want leerkrachten beoordelen de digitale geletterdheid van leerlingen momenteel met een 4,9 op een schaal van 0 tot 10. Wil je meer aandacht besteden aan digitale geletterdheid, maar weet je niet waar je moet beginnen? Cloudwise Academy helpt leerkrachten binnen het primair onderwijs aan de slag te gaan met ‘Digitale geletterdheid’ middels de workshop ICT-toolbox. Deze workshop gaat in op de volgende vaardigheden: Computational Thinking, ICT-basisvaardigheden, Mediawijsheid en Informatievaardigheden. Of kies hier voor één van onze andere workshops op het gebied van digitale geletterdheid.

Nepnieuws
Als leerlingen op zoek gaan naar informatie voor bijvoorbeeld een werkstuk, is het mogelijk dat ze nepnieuws tegenkomen. Nepnieuws is misleidende informatie die wordt gedeeld alsof het echt nieuws is, met als doel om meningen te beïnvloeden. Het is belangrijk dat leerlingen onwaarheden weten te onderscheiden van de waarheid, zodat ze een gefundeerde mening leren vormen. Controleer bijvoorbeeld op de betrouwbaarheid van de afzender, website of de bron waar de informatie vandaan komt. Zeker als iets door vrienden gedeeld of leuk gevonden wordt, ervaren we het sneller als waarheid.  Bekijk hier handige tips die leerlingen kunnen gebruiken om veilig en efficiënter te zoeken met Google.

Met wie deel je welke informatie?
Een groot deel van het sociale leven speelt zich af op social media. Leerlingen scrollen meerdere uren per dag over de timeline van bijvoorbeeld Instagram, YouTube en TikTok. Hier bekijken en delen ze informatie met bekenden en onbekenden. Weten je leerlingen welke informatie ze wel en niet kunnen delen? Daarnaast krijgen sommige leerlingen te maken met cyberpesten, sluikreclame, sociale druk en verstoring van hun concentratie. Kinderen zijn zich hiervan vaak niet bewust. 

Social media is echter naast de risico’s ook goed voor de ontwikkeling van kinderen. Het zorgt ervoor dat ze in aanraking komen met mensen over de hele wereld. Hierdoor maken ze kennis met andere talen en culturen.

Cyberpesten
Helaas biedt social media een mogelijkheid voor cyberpesten. Bekende en onbekende mensen kunnen met een (anoniem) profiel haatreacties en dreigementen sturen. Je kent de verhalen vast wel uit het nieuws: kinderen die het leven niet meer zien zitten, omdat ze online genadeloos gepest worden. Zonder dat iemand het doorhad. Maak cyperpesten daarom bespreekbaar in de klas. Hetzelfde geldt voor challenges waarbij je bijvoorbeeld je adem zo lang mogelijk moet inhouden. Deze challenges lopen soms zo uit tot ernstige gevolgen. Leer leerlingen respect te hebben voor zichzelf en voor elkaar.

Bescherm je privacy
Zodra een bericht online staat, is het lastig om dit definitief te verwijderen. Kinderen moeten er daarom bewust van zijn dat ze digitale sporen achterlaten. Het is belangrijk dat ze van te voren nadenken over wat ze delen en met wie. Bespreek daarom met je leerlingen welke informatie zij online hebben staan.

Veilig wachtwoord
Veel kinderen weten niet hoe belangrijk een goed wachtwoord is om je privacy te beschermen. Het meest gebruikte wachtwoord ‘123456’ is binnen één seconden te kraken door een hacker. Ook hobby’s, je verjaardag of naam van je huisdier is geen veilig wachtwoord. Bespreek in de klas hoe je een veilig wachtwoord maakt, bijvoorbeeld met verschillende letters en speciale tekens. Het is ook erg belangrijk om unieke wachtwoorden te gebruiken voor verschillende accounts. En deze vervolgens veilig te bewaren.

Handig ezelbruggetje: Ga net zo om met je wachtwoord als met je sokken: wijzig ze regelmatig, deel ze niet met anderen en gooi ze weg als er een gat (hack) in zit.

Vind je het ook belangrijk om aandacht te geven aan mediawijsheid in de klas? Van 8 t/m 15 november 2019 is het de Week van de Mediawijsheid met als thema ‘Aan of uit?’. Met onderstaand lespakket kun je met weinig voorbereiding gelijk aan de slag. Je ontvangt een Google Presentatie voor in de les en een handleiding.

Download nu ons gratis lespakket van 4 lessen:

  • Wat is mediawijsheid?
  • Veilig internetten
  • Nepnieuws
  • Online gamen
Download gratis het lespakket

Leave a Reply

Support