Van afstandsonderwijs terug naar “normaal”

Corona heeft op veel scholen in razendsnel tempo grote veranderingen in het onderwijs teweeggebracht. Omstandigheden dwongen jou als leerkracht, directielid of ICT-coördinator te innoveren om het onderwijs op afstand in te richten. Zie de crisis als een kans om innovatie in jullie onderwijs een boost te geven!

“Betekent teruggaan naar het schoolgebouw ook teruggaan naar het oude vertrouwde?” “Zijn apps als Classroom en Teams nu overbodig?”  Wat ons betreft niet. Met onderstaande tips zorg je ervoor dat de waardevolle ervaringen en inzichten van afgelopen maanden niet verloren gaan. Zo kun je de visie van jullie ICT-visie in het onderwijs vasthouden en verder ontwikkelen.

Als leerkracht ontdekte je waarschijnlijk al snel dat online onderwijs echt anders is dan je gewend was. Een les kon niet één-op-één overgezet worden in een digitale lesomgeving. Werken en leren vanuit de huiskamer stelde veel scholen voor een uitdaging: als ons traditionele onderwijsopzet niet werkt in een digitale omgeving, hoe moeten we ons onderwijs dan organiseren?

Deze vraag zorgde voor nieuwe perspectieven, innovatie en professionele ontwikkeling. Van – toen nog – digibeten die met vallen en opstaan YouTube kanalen wisten op te zetten tot schoolteams die in de ban raakten van flipped onderwijs. We gingen van kennisoverdracht naar kennisconstructie, van zenden naar coachen. Het inzetten op traditionele academische vaardigheden werd vervangen voor 21e eeuwse vaardigheden, zoals kritisch denken, samenwerken, communiceren en creëren. We leerden de leerling los te laten en zelf te ontdekken. Kortgezegd: we gingen van docentgericht naar studentgericht leren.

Om een beeld te krijgen van de impact van de coronacrisis op jullie onderwijsvisie, is het van belang dat iedere medewerker binnen een school zijn stem kan laten horen. Hoe kijkt het team nu bijvoorbeeld aan tegen de inzet van ICT in het onderwijs? Wat vond het team van deze nieuwe manier van werken? Wat was hun ervaring met meer projectmatig onderwijs of studentgericht leren? Gebruik een online formulier om met gerichte, open vragen te kijken hoe de vlag erbij hangt.

Interview leerlingen om te achterhalen hoe ze het afstandsonderwijs hebben ervaren. Wat vonden ze prettig, wat vonden ze frustrerend? Hoe gemakkelijk of moeilijk was het om zelfstandiger te werken? Welke apps hielpen hierbij? Wat hadden ze nodig of misten ze nog? Deze informatie is ook zeer waardevol om toe te passen bij een eventuele nieuwe corona-uitbraak als scholen weer noodgedwongen moeten sluiten. Verzamel citaten om de antwoorden zo concreet mogelijk te maken voor leerkrachten, ouders en directieleden.

Organiseer een bijeenkomst om te brainstormen over de impact van de coronacrisis op het onderwijs voor het onderwijsgevend personeel. Houd discussies over 21e eeuwse vaardigheden en zet de ervaringen van docentgericht naar studentgericht leren tegenover elkaar. Zet tijdens deze bijeenkomst de leerkrachten aan het denken door stellingen in te brengen en door ze het onderwijs vanuit het perspectief van de leerling te laten bekijken. De citaten van leerlingen (tip 2) kunnen hierbij een goede leidraad vormen.

Breng tijdens de brainstorm ook de meerwaarde van online onderwijs onder de aandacht. Herinner het schoolteam eraan dat het afstandsonderwijs onder enorme druk tot stand is gekomen. De ongeplande en snelle overgang naar online leren –  zonder training en met weinig voorbereiding – is echt een prestatie! Het zou een wonder zijn geweest wanneer het gehele onderwijsconcept in een keer goed zou zijn neergezet. De tijd om te reflecteren, te verbeteren en opnieuw uit te proberen was er voor veel scholen niet bij. Het kan daarom in sommige gevallen lijken dat online onderwijs niet duurzaam is en niet werkt. Het is nu tijd om even stil te staan wat medewerkers nodig hebben. Neem de ervaringen van medewerkers (tip 1) door. Wat kan er voortaan anders en hoe pakken we dit aan? Maak een plan! Lees hierover meer in tip 5.

De afgelopen periode hebben alle teamleden sprongen gemaakt. De ervaring leert dat het vasthouden van nieuwe kennis en vaardigheden herhaling en oefening vereist. Doe je dit niet, dan gaat de voortgang vaak verloren. Dat zou zonde zijn! Zet dus actief in op behoud en retentie van opgedane kennis en ervaring. Kijk met je team hoe je de nieuwe skills en kennis kunt verankeren in het werkritme van de leerkracht.

Blijf verder ontwikkelen. Maar, hoe pak je dit aan? Grote kans dat je ook ideeën hebt om ICT in je onderwijs anders in te richten en dat je niet goed weet waar je moet beginnen. Weet dat onze trainers van Cloudwise Academy altijd klaar staat om met je mee te denken, adviseren en waar nodig te begeleiden en trainen. Denk aan het ontwikkelen van een visie, het creëren van draagvlak bij het schoolteam of het verbeteren van vaardigheden van je medewerkers. Lees er hier meer over.

Betrek het gehele team bij de bovenstaande tips. Zet in op samenwerking en laat iedereen input leveren, want zo creëer je meer draagvlak. Maak plannen en gebruik bijvoorbeeld OneNote, Google Sites of Forms om ideeën en input te verzamelen. Het is begrijpelijk dat teamleden wat ICT-moe zijn na al het innoveren van afgelopen maanden, maar dit is wel het moment om door te pakken. 

Wil je met andere scholen in gesprek over deze onderwerpen? De Cloudwise Academy organiseert de online sessies ‘Sparren met scholen’. Neem contact op met info@cloudwiseacademy.nl voor meer informatie over deze online sessies.